ВИРТУАЛЬНЫЕ ВЫСТАВКИ - ПЕРСОНАЛЬНЫЕ

Збор твораў Івана Шамякіна ў дваццаці трох тамах падрыхтаваны Інстытутам мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі ў адпаведнасці з Распараджэннем Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 15 мая 2006 г. № 177 рп "Аб увекавечанні памяці народнага пісьменніка Беларусі Шамякіна Івана Пятровіча".
Гэта першае навукова каментаванае выданне творчай спадчыны I. Шамякіна.
За асноўны тэкст прыняты апошнія прыжыццёвыя Зборы твораў I. Шамякіна (у 5 тамах (1965–1966), у 6 тамах (1977–1979) і ў 8 тамах (2003–2007), у некаторых выпадках – зборнікі, часопісы, газеты, аўтографы, асобныя выданні твораў. Выключэнне складаюць тэксты, адаптаваныя для школьнай серыі, і тыя, у падрыхтоўцы якіх аўтар не браў удзелу.

У слаўнай кагорце сучасных беларускіх пісьменнікаў, чые творы карыстаюцца асаблівай папулярнасцю, адно з першых месцаў належыць Івану Шамякіну. Заслуга яго перад літаратурай і народам у тым, як слушна заўважыў у свой час Віктар Каваленка, "што ён нашмат узбагаціў мастацка-выяўленчыя магчымасці беларускай прозы, накіраваўшы асноўную сілу свайго таленту на даследаванне сучаснасці. Сучаснасць у творах I. Шамякіна — гэта поле напружанага супрацьдзеяння спрадвечных катэгорый чалавечага быцця: духоўнасці і бездухоўнасці, шчырасці і двурушнасці, сумленнасці і маральнай нявытрыманасці, смеласці і баязлівасці".

На працягу трох дзесяцігоддзяў творчасць Івана Шамякіна знаходзіцца ў цэнтры ўвагі грамадскасці. Ад "Глыбокай плыні" і да рамана "Атланты і карыятыды" кожны новы буйны твор пісьменніка выклікае не толькі вялікую цікавасць з боку прафесійнай крытыкі, а і ажыўленыя абмеркаванні, канферэнцыі чытачоў.
Прадмову да выдання напісаў доктар філалагічных навук Павел Дзюбайла.

У Івана Шамякіна шчаслівы пісьменніцкі лес. Яго першы раман "Глыбокая плынь" адразу палюбіўся чытачу і прынёс аўтару літаратурную вядомасць. Бадай, ні адна беларуская кніга не выклікала ў той час столькі дыспутаў, канферэнцый, абмеркаванняў, так дружна не перакладалася на іншыя мовы, як раман Шамякіна.
Сёння Іван Шамякін – самы папулярны беларускі празаік. Кнігі яго не залежваюцца на бібліятэчных паліцах.

Іван Пятровіч Шамякін – выдатны пісьменнік сучаснасці і адначасова класік нацыянальнай літаратуры, чыё імя шырока вядома за межамі Беларусі. Яго творы перакладзены больш чым на 30 моў свету. Амаль паўстагоддзя пісьменнік працаваў у нацыянальнай літаратуры.
У збор увайшлі творы пісьменніка, напісаныя ім у перыяд з 1945 па 1980 год. Тут I. Шамякін імкнуўся даць сумленныя адказы на складаныя пытанні: як мы жывём, у чым сэнс сённяшняга і заўтрашняга існавання, куды мы ідзём...
Выданне прызначана для шырокага кола чытачоў.

У цэнтры ўвагі рамана народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна "Атланты і карыятыды" сучасная творчая інтэлігенцыя, творчыя пошукі лепшых яе прадстаўнікоў, маральна-этычныя праблемы ўзаемаадносін паміж людзьмі. Раман знайшоў шырокае прызнанне чытачоў.

Падарункавае выданне народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна (1921–2004) склалі раман "Вазьму твой боль" і аповесць "Гандлярка і паэт". У рамане "ваенная тэма разгортваецца не сама па сабе, а ў жывой сувязі з сучаснасцю, даючы магчымасць больш поўна і пераканаўча раскрыць характар герояў і абставіны, у якіх ім даводзіцца жыць і дзейнічаць" (У. Гніламёдаў). Аповесць жа, асноўная тэма якой – каханне, вайна і жанчына на вайне, "сапраўды выдатны твор беларускай літаратуры, пазначаны выразным наватарствам, грамадзянскай смеласцю пісьменніка і высокім мастацкім узроўнем увасаблення творчай задумы" (У. Гніламёдаў).

У кнігу выдатнага беларускага пісьменніка Івана Шамякіна ўвайішлі гістарычны раман "Вялікая княгіня", а таксама творы пра сучаснасць – аповесці "Бумеранг" і "Без пакаяння".

Галоўная гераіня рамана Тацяна Маеўская ў першыя дні вайны выратоўвае яўрэйскага хлопчыка. Бацьку і мачасе яна гаворыць, што гэта яе сын. Мачаха выдае Тацяну і расказвае аб гэтым нямецкаму агенту Мацею Куляшу. Пасля гэтага да Тацяны завітваюць паліцэйскія, ды Тацяна праяўляе смеласць і рашучасць. Яна забівае фашысцкіх паслугачоў, а сама з дзіцем і бацькам падаецца ў партызаны, каб помсціць ворагам.

.

Кнігу народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна склалі аповесці "Ахвяры", "Драма" і п'еса "Стратэгія". У "Ахвярах" расказваецца пра трагічны лёс падпольшчыка Шабовіча, які трапіў у рукі сталінскага энкавэдыста. "Драма" — пра складанасці перабудовы, пра ломку псіхалогіі людзей ва ўмовах дэмакратыі і галоснасці. У цэнтры "Стратэгіі" – рэвалюцыйныя падзеі ў Петраградзе напярэдадні перамогі Кастрычніка.

Сюжэт рамана народнага пісьменніка БССР Івана Шамякіна ахоплівае падзеі апошняга года вайны – ад пераможнага наступлення нашых войск на Карэльскім фронце летам 1944 года да Дня Перамогі.
У цэнтры твора – маладыя салдаты зенітнага дывізіёна, іх клопаты, радасці, спадзяванні. Многія старонкі рамана расказваюць пра каханне, верную дружбу.

У кнігу народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна (1921–2004) ўвайшлі раман "Злая зорка" і аповесць "Сатанінскі тур".
Іван Шамякін – творца незвычайнай духоўнай і творчай актыўнасці – заўсёды выходзіў на самыя вострыя тэмы сучаснасці, уздымаў і асэнсоўваў надзённыя праблемы жыцця. I. Шамякін меў выразную маральна-этычную пазіцыю, а таксама дэманстраваў сацыяльную крытычнасць, глыбока ўдумлівы падыход да рэчаіснасці. Нават калі ён пісаў пра блізкае ці далёкае мінулае, то звяртаўся ў думках да сучаснасці.
Даследчык Віктар Каваленка слушна адзначае: "Калі вызначаць характар творчасці I. Шамякіна па нейкай адной асаблівасці, то гэтай асаблівасцю, несумненна, будзе праблемнасць... За кожнай праблемнай жыццёвай канцэпцыяй пісьменніка адчуваюцца напружаны мастацкі роздум і пошукавая засяроджанасць".

Напісаны ў 1953–1956 гг. раман народнага пісьменніка Івана Шамякіна "Крыніцы" расказвае пра вялікія зрухі, якія адбыліся ў вёсцы. У цэнтры рамана – калгаснікі, вясковая інтэлігенцыя.

1915 год. Ідзе сусветная вайна. Немцы наступаюць. Піліп Жменька, сялянскі хлапчук, пераходзіць лінію фронту, каб перадаць сваім, што немцы сцягваюць батарэі цяжкай артылерыі. Хлопца ўзнагароджваюць. Піліпок застаецца ў войску, дзеншчыком у вернага свайму класу афіцэра Залонскага. Але тут жа ў батальёне служыць былы віцебскі рабочы Іван Галадушка, бальшавік. Два розныя чалавекі, прадстаўнікі розных класаў уплываюць на хлопца, фарміруюць яго характар, светапогляд. Ідзе знешне схаваная, але напружаная барацьба за душу юнака.
Напярэдадні Кастрычніцкай рэвалюцыі Піліп трапляе з палком у Петраград. У першыя дні пасля перамогі рэвалюцыі сустракаецца ў Смольным з Леніным. Уладзімір Ільіч дае указанне паслаць юнага салдата на вучобу. Гэта вызначае яго лёс.

У кнігу народнага пісьменніка Рэспублікі Беларусь Івана Шамякіна ўвайшлі аповесці "Палеская мадонна", "Выкармак", "Крывінка" і інш.
Героі аўтара – нашы сучаснікі. Яны жывуць і дзейнічаюць у наш час, трапляюць у розныя складаныя жыццёвыя сітуацыі, з якіх не так проста знайсці выйсце.
Кніга разлічана на шырокае кола чытачоў.

Раман народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна расказвае аб тым складаным перыядзе гісторыі Савецкай дзяржавы, калі ў надзвычай цяжкіх для краіны абставінах заключаўся Брэсцкі мір. У творы найбольш поўна праявіліся ідэйна-мастацкая маштабнасць, партыйная заўзятасць і грамадзянская смеласць пісьменніка, які даў шырокую панараму рэвалюцыйнага руху мас.

У кнігу народнага пісьменніка Івана Шамякіна ўвайшлі творы: аўтабіяграфічная аповесць "Слаўся, Марыя!", прысвечаная жонцы; "Губернатар", галоўнымі героямі якой з'яўляюцца сам губернатар і яго памочнік-пралаза, што змог арганізаваць яму і выбары, і "каханне", і яго ж забойства; "Пошукі прытулку" – пра пажылога чалавека, якому не было дзе прытуліцца на старасці гадоў; "Узасені палаца" – пра сучаснага бізнесмена, і "Абмен" – пра цікавыя жыццёвыя калізіі закаханых.

"Роздум на апошнім перагоне" – так назваў народны пісьменнік Іван Шамякін кнігу сваіх дзённікаў-успамінаў. Пісьменнік, які многія дзесяцігоддзі быў у центры літаратурнага і грамадскага жыцця, пятнаццаць апошніх гадоў, з перапынкамі, вядзе дзённікі. Але гэта не толькі запісы падзей бягучага дня. Расказ пра сваё маленства, пра дзеда, бацьку, маці, пра жонку, дзяцей, сваякоў. Расказ пра людзей, з якімі разам ваяваў у суровыя гады ваеннага ліхалецця. А галоўнае – успаміны пра літаратурных настаўнікаў, сяброў, паплечнікаў – пра Коласа, Лынькова, Броўку, Макаёнка, Мележа, Пестрака, пра некаторых рускіх, украінскіх пісьменнікаў. Цікавыя ўспаміны пра вядомых грамадскіх дзеячаў – Машэрава, Кісялёва, Палякова, Клімава. Нарэшце, чытача не могуць не зацікавіць водгукі пісьменніка на падзеі апошніх гадоў – гадоў развалу ілюзій і рэальнага жыцця.

У кнігу народнага пісьменніка Івана Шамякіна ўключана пяць аповесцей. Напісаны яны у складаны і супярэчлівы час нацыянальнага адраджэння і эканамічнага развалу. Сюжэтныя калізіі і вобразы людзей разгледжаны аўтарам у сучасным жыцці. Усе аповесці вострасюжэтныя, падзеі ў іх разгортваюцца дынамічна.

Дзве аповесці "Першы генерал" і "Браняпоезд "Таварыш Ленін", а таксама апавяданні "Матрос з "Алега", "Хлеб", "Дубы" склалі кнігу прозы вядомага беларускага пісьменніка I. Шамякіна. Усе гэтыя творы — на ленінскую тэму.

У рамане народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна ўзнімаюцца праблемы грамадзянскай адказнасці чалавека перад самім собой, народам, гісторыяй, асуджаюцца страх, які калечыў душы нават тых, хто шчыра ваяваў, занядбанне чалавечай маралі, кар'ерызм.

Павучальныя, цікавыя і смешныя гісторыі з жыцця дзяцей склалі гэтую кнігу народнага пісьменніка Беларусі Івана Шамякіна. Тут маленькі чытач знойдзе згадкі пра маленства самога аўтара і яго ўнукаў, а таксама эпізод з Вялікай Айчыннай вайны.

Кнігу народнага пісьменніка Беларусі Івана Пятровіча Шамякіна складаюць кінааповесці "Эшалон прайшоў", "Не той гонар", а таксама п'есы "Дзеці аднаго дома", "Экзамен на восень", "Баталія на лузе", "Не верце цішыні", "Выгнанне блудніцы".

Иван Шамякин – один из самых известных в стране белорусских прозаиков, принадлежит к числу писателей, изображающих преимущественно современную жизнь. Правда, он пришел в литературу как автор произведений на тему Великой Отечественной войны, но тогда и эта тема была живой современностью. Позже, в послевоенное время, писатель будет постоянно обращаться к военной тематике, однако вскоре откроется, что сегодняшний день, бегущий момент времени – его особая художническая страсть.

В первый том вошел роман "Сердце на ладони" (1963), посвященный гуманистической проблеме – восстановлению доброго имени советских граждан, боровшихся с фашизмом в глубоком подполье в годы Великой Отечественной войны, а также повесть "Бронепоезд "Товарищ Ленин'" (1970) – о действиях партизан на Западном фронте в первые дни заключения Брестского мира.
Второй том составили роман "Атланты и кариатиды", герои которого – архитекторы, партийные работники, молодежь, а также повести "Ах, Михалина, Михалина..." ставятся важные общественные и моральные проблемы современности.

Одни боготворили ее за стойкость в православной вере, другие ненавидели за то же и считали шпионкой Москвы. Наполовину русская, наполовину гречанка, она стала великой княгиней литовской, а затем и королевой Польши. При этом до конца своих дней сохраняла верность православию, поддерживая единоверцев и жертвуя на храмы. Елена была старшей дочерью Ивана III – великого князя Московского и всея Руси, вступившего на престол в 1462 году.

Главный горой романа "Возьму твою боль" народного писателя Беларуси, лауреата Государственной премии СССР И. П. Шамякина Иван Батрак, детство которого пришлось на тяжелые годы Великой Отечественной войны, – коммунист, занятый мирным трудом хлебороба. Но возвращение в село бывшего полицая, участвовавшего в расстреле матери Ивана, разбудило боль, память о прошлом... Драматизм произведения, его публицистическая страстность заставляют читателя еще раз задуматься над уроками войны, над острейшими нравственными проблемами сегодняшнего дня.

Роман известного белорусского писателя И. Шамякина "Зенит" посвящен событиям 1944–1945 гг., развернувшимся на Карельском фронте. Автор повествует о героической судьбе девушек-зенитчиц, прошедших по дорогам войны до Берлина и вернувшихся к послевоенной мирной жизни, со всеми ее превратностями и осложнениями.

Роман "Злая звезда" о чернобыльской катастрофе. В центре – образ председателя райисполкома Владимира Пыльченко, на плечи которого ложится тяжесть ликвидации последствий аварии, судьба его семьи: младший сын Глеб – инженер атомной станции, старший Борис, офицер, летчик, дважды побывав в Афганистане, гибнет. Не выдерживает материнское сердце...
Кроме этого роман содержит в себе и жизнеутверждающее начало: рождение внука, названного его именем.

Иван Петрович Шамякин – народный писатель Беларуси, мастер художественного слова. В книгу вошли произведения, написанные на тему Великой Отечественной войны.

Имя народного писателя Беларуси Ивана Петровича Шамякина хорошо известно читателям. Его книги неоднократно издавались на родном языке, переводились на русский и другие языки народов СССР. В настоящий сборник вошли повести "Первый генерал", "Бронепоезд "Товарищ Ленин", "Брачная ночь" и "Торговка и поэт". Повести глубоко патриотичны, художественно правдивы, написаны с глубоким знанием жизни и большой любовью к людям.

События романа "Снежные зимы" происходят в наше время, однако отзвуки минувшей Великой Отечественной войны до сих пор накладывают свой отпечаток на взаимоотношения людей: боевых друзей, отцов и детей. Эти и многие другие сложные проблемы современности затрагивает в своем новом романе известный белорусский писатель И. Шамякин.

Иван Шамякин принадлежит к тем мастерам литературного дела, которые с публицистической оперативностью, но и с глубоко аналитической основательностью одновременно откликаются на новые явления и изменения в общественной жизни. Он смело идет навстречу современным, только намечающимся конфликтам и тонко чувствует их социальную суть.
Привлекательность героев И. Шамякина – в их близости к будничным жизненным устремлениям рядового человека. Они будто взяты из самой жизни, но писатель далек от задач только фактографического изображения современной действительности. Сила его обобщающей мысли велика и проницательна. Заметно, что и бытовой план повествования в произведениях И. Шамякина – это поле прежде всего философских страстей и противостояний.

L'entrecroisement compliqué des destins humains et caractères, le lyrisme, l'abnégation des personnages sont les traits distinctifs de l'oeuvre d'Ivan Chamiakine.

Радыёспектакль паводле аднайменнага романа "Вазьму твой боль" (запіс 1980 г.).
У творы перакрыжоўваюцца тэма сучаснасці і тэма вайны з вострай канфліктнай маральна-этычнай асновай. Пісьменнік пераканаўча даводзіць, што без праўдзівага мінулага няма будучыні.
Раман "Вазьму твой боль" завастрае праблему памяці і чалавечай душы, скалечанай вайной. Былы паліцай Шышковіч пасля турмы вяртаецца ў вёску, дзе падчас вайны пакінуў крывавыя сляды: забіў цяжарную маці і маленькую сястрычку цяперашняга калгаснага механізатара Івана Батрака, які не можа забыцца пра гэтае злачынства...
У ролях занятыя народныя артысты Беларусі Валянцін Белахвосцік (Іван Батрак), Марыя Захарэвіч (Тася), Генадзь Гарбук (Якаў Качанок), Мікалай Кірычэнка (Восіп Гарнастай), народныя артысты СССР Здзіслаў Стома (Шышковіч), Генадзь Аўсяннікаў (Хведар Шчэрба), заслужаныя артысты Беларусі Сяргей Журавель (Карней), Уладзімір Рагаўцоў (Забаўскі) і іншыя.

Радыёспектакль паводле аднайменнага романа (запіс 1964г.).
Запіс радыёспектакля паводле аднайменнага рамана "Сэрца на далоні" з'яўляецца рарытэтам – запіс яго зроблены пяцьдзясят гадоў таму.
Аўтар рамана падымае праблемы маралі і чысціні адносінаў паміж людзьмі. У творы старшыня гарсавета Гукан піша гісторыю падпольнага руху, адступаючы ад ісціны. Зося Савіч імкнецца вярнуць сумленнае імя свайго бацькі доктара Савіча. Супраць Гукана паўстаюць хірург Яраш і журналіст Шыковіч, якія выкрываюць яго нядобрасумленнасць. Падзеі адбываюцца ў мірны час і перамяжоўваюцца з успамінамі герояў пра ваенныя гады.
Ролі выконваюць артысты Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы: народныя артысты СССР Генадзь Аўсяннікаў, Барыс Платонаў, Віктар Тарасаў, народныя артысты Беларусі Галіна Арлова, Валянцін Белахвосцік, Сцяпан Бірыла, Генадзь Гарбук, заслужаныя артысты Беларусі Марыя Зінкевіч, Барыс Уладамірскі і інш.

Пентапогія.
Аповесць першая — Непаўторная вясна (03:29:50)
Аповесць другая — Начныя зарніцы (07:44:30)
Аповесць трэцяя — Агонь і снег (07:49:10)
Аповесць чацвёртая — Пошукі сустрэчы (04:45:00)
Аповесць пятая — Мост (09:45:20)
У пенталогіі "Трывожнае шчасце", напісанай у 1957–1965 гады, народны пісьменнік Беларусі Іван Шамякін на аснове ўласна перажытага паказаў лёс усяго пакалення, якое прайшло праз цяжкія выпрабаванні вайны і ў нялёгкіх пасляваенных умовах аднаўляла родны край.
Для старэйшага школьнага ўзросту.